چگونه بدون درد و خونریزی به گفتوگو و نقد نظرات یکدیگر بنشینیم
تاریخ انتشار: ۱۱ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۳۲۱۶۲۴
به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری فارس، «نقد کردن» و «مخالفت» با عقیده و سخنی، مثل هرکار دیگر آداب و بایستههای خود را دارد که اگر این اصول رعایت نشوند نتیجهای که به وجود می آید، ایجاد فضای متشنج و ملتهب در جامعه است. میتوان گفت که از میان قواعدی که هر ناقدی در مقام نقد عقاید و دلایل دیگران باید بدانها پایبند باشد، قواعد زیر ضرورت و اهمیت بیشتری دارند که میکوشیم هر یک را توضیح دهیم و نشان دهیم که هر ناقدی در مقام نقد چگونه باید بدان پایبند باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
قاعده زرّین، آنچه برای خود میپسندی برای دیگران هم بپسند
مراد از قاعده زرین این است که هر ناقدی در مقام نقد عقاید و دلایل دیگران باید چنان به نقد بپردازد که بتواند به نحو سازگار و معقول اراده کند و دیگران نیز به عنوان یک «قانون کلی» همواره مواضع وی را چنان نقد کنند. البته برای اینکه قاعده زرین الزام اخلاقی بیشتری برای هر ناقدی داشته باشد میتوان و بهتر است که آن را به صورت سلبی بیان کرد. صورت سلبی بیان قاعده زرّین در اینجا چنین است که هیچ ناقدی در مقام نقدِ آرای دیگران چنان به نقد عقاید و دلایل آنان نپردازد که در حین نقد آنان به نحو سازگار و معقولی اراده کند که دیگران نیز به عنوان یک قانون کلی هرگز عقاید و دلایل وی را چنان نقد نکنند.
عدم دخالت هیجانات
پیداست که اگر هر ناقدی به قاعده زرین چه در صورت ایجابی آن و چه مخصوصاً در صورت سلبیاش پایبند باشد در نقد عقاید و دلایل دیگران، همواره باورها، احساسات، عواطف و هیجانات خواستهها منافع و مصالح فردیاش را بینالهلالین قرار خواهد داد و آنها را در نقد عقاید و دلایل آنان دخالت نخواهد داد.
قاعده پرهیز از جزمینگری؛ خود را حق مطلق ندانیم
مراد از قاعده پرهیز از جزمینگری این است که هر ناقدی در مقام نقد عقاید و دلایل دیگران اولاً هیچ سخنِ بی دلیلی بر زبان و یا بر قلم نیاورد و ثانیاً در سخن خویش درباره صدق و کذب و عقاید دیگران احتمال کذب دهد و نیز در سخن خویش درباره قوت یا ضعف دلایل دیگران احتمال ضعف دهد. به عبارت دیگر مقتضای پایبندی به این قاعده آن است که هیچ ناقدی در نقد عقاید و دلایل دیگران اولاً معتقد و مدعی نشود که «چون فلان عقیده، عقیده من است ضرورتاً عقیدهای صادق است» و «چون فلان دلیل، دلیل من است ضرورتاً دلیلی قوی است» و ثانیاً درباره رای خویش درباره صدق یا کذب عقاید و نیز قوت و ضعف دلایل دیگران هرگز شعار «این است و جز این نیست و نتواند بود» پیشه نکند. بدین ترتیب بر اساس قاعده مذکور هر ناقدی در نقد نظرات دیگران موظف است که برای نشان دادن صدق و کذب عقاید آنان و نیز قوت یا ضعف و دلایل آنان حجت اقامه کند و نیز موظف است که سخنانش درباره نقد عقاید و دلایل دیگران را همواره نقدپذیر بداند.
قاعده پرهیز از پیشداوری
مفاد قاعده پرهیز از پیش داوری این است که هر ناقدی پیش از کشف صدق یا کذب عقاید دیگران و نیز پیش از کشف قوت یا ضعف دلایل آنان باید از هرگونه داوری مثبت یا منفی درباره آرای آنان بپرهیزد و عقاید آنان را پیشاپیش و قبل از بررسی صادق یا کاذب نداند و نیز دلایل آنان را پیشاپیش و قبل از بررسی، قوی یا ضعیف تلقی نکند.
از همین رو هر ناقدی هنگام نقد عقاید و دلایل دیگران نه فقط موظف است که عقاید و دلایل آنان را بدون بررسی و تأمل نپذیرد، بلکه موظف است که در نقد خویش از دخالت دادن عقاید متأثر از انگیزهها، احساسات، عواطف، هیجانات، عقدهها و خواستههای منطقاً نامربوطش بپرهیزد و نیز نگرشهای مثبت و مطلوب یا منفی و نامطلوبش درباره صاحبان عقاید و اقامهکنندگان دلایل را در نقد عقاید و دلایل آنان دخالت ندهد.
شما بخشهایی از این کتاب را مطالعه کردید
پایان پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: اخلاق نقد کتاب فلسفه و اخلاق نقد آداب نقد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۳۲۱۶۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آلفاییها هنوز به دنیا نیامده، پیج اینستاگرام دارند
دکتر شهرام خرازی ها کارشناس ارشد مدیریت رسانه افزود: گاهی والدین عکسهایی را که با سونوگرافی از جنین گرفتهاند، در پیج اینستاگرام میگذارند و بعد هم که به دنیا میآید و نوزاد میشود، عکسهای نوزادی را در آن پیج میگذارند.
وی ادامه داد: در این شرایط با یک کودک نسل آلفا مواجه هستیم که در پیج اینستاگرام که والدینش قبل از به دنیا آمدنش برایش ساختهاند، عکسهای جنینی (سونوگرافی) منتشر شده و هنگامیکه از قالب جنین به نوزاد تبدیل میشود، عکسهای نوزادی او را میگذارند و بعد این کودک در حین رشد و هنگامی که به سن عقل میرسد، متوجه میشود که پیجی دارد و تصاویری از او در پیج کودک وجود دارد. اینجا بحث حقوق فردی پیش میآید یعنی والدین به گونهای یا یکی از آنها، حقوق مادی و معنوی کودک خود را مورد تجاوز قرار میدهند.
آلفاییها تعامل با دیگران را از سن خیلی پایین از طریق فضای مجازی یاد میگیرند
رئیس گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: انسانی که به عنوان جنین شکل گرفته و از هیچ جا خبر ندارد و نمیداند پیجی برای او تشکیل شده است، ممکن است در آینده راضی به اطلاعاتی که در او در پیجی به نام خودش منتشر کردهاند نباشد. حریمی برای کودک بوده که اکنون والدین یا یکی از آنها، این حریم را شکسته و برخی اطلاعات تصویری، صوتی و سایر انواع اطلاعات را در فضای مجازی منتشر شده و در دسترس قرار گرفته است.
خرازیها تصریح کرد: البته برعکس آن هم است یعنی ممکن است هنگامی که کودک بزرگتر شد و متوجه فضای مجازی شد، خیلی هم از این قضیه و اینکه پیش از به دنیا آمدنش، والدینش او را به جهانیان شناساندهاند، خوشحال شود.
وی ادامه داد: البته مسائل مربوط به نسل آلفا صرفا پیج اینستاگرام نیست، مسائل دیگری هم وجود دارد به طورمثال هنگامیکه مغز کودک کم کم رو به تکامل میرود و این مغز رشد مناسب خود را طی میکند، کودک ممکن است در مراحل مختلف از تکامل مغزی، تعامل کردن با دیگران از طریق فضای مجازی را خیلی سریعتر از آنچه تصور میشود، در سن خیلی پایین یاد بگیرد و نحوه تعامل او با دیگران تحت تاثیر قرار بگیرد.
نسل آلفا، کودکانی هستند که در سالهای ۱۳۸۸ تا ۱۴۰۲ شمسی -به میلادی از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۴- متولد شدهاند یعنی کودکانی که کمتر از ۱۵ سال دارند؛ این امر به آن معنا است که کودکانی که امروز متولد میشوند بخشی از نسل آلفا محسوب خواهند شد. این نسل به دلیل بزرگ شدن با فناوریهای پیشرفته و رسانههای اجتماعی شناخته میشوند.
منبع: خبرگزاری ایرنا